sprawozdanie z Sądu Pracy, orzeczenie z 18 marca 2015
Toruń, dnia 23 marca 2015 r.
Sprawozdanie wstępne nr 2
Problem zmiany warunków pracy i płacy osobom pracującym na stanowisku obsługi Wydziału Chemii UMK (Zespół Administracyjno-Gospodarczy) w związku z realizacją planu oszczędnościowego tej jednostki znalazł swój finał w toruńskim sądzie pracy. Na prośbę zainteresowanych pracowników przedstawiciele KU NSZZ Solidarność przy UMK jako obserwatorzy śledzą aktualnie postępowania sądowe w trzech sprawach o uznania wypowiedzenia za bezskuteczne, które wszczęte zostały w grudniu 2014 r.:
- pracownika obsługi zwolnionego całkowicie (z uwagi na upływ okresu wypowiedzenia nastąpiło tu już przekształcenie pierwotnego żądania – na żądanie przywrócenia do pracy);
- pracownika obsługi, który otrzymał wypowiedzenie warunków pracy i płacy dotyczące zmiany zatrudnienia z całego etatu na pół etatu;
- połączoną sprawę dwóch pracowników, również dotyczącą zmiany zatrudnienia z całego etatu na pół etatu, w której jednak aktualnie rozstrzygane jest zagadnienie wstępne dotyczące przywrócenia terminu do wniesienia odwołania do sądu pracy.
Postępowanie w każdej z tych trzech spraw znajduje się na różnym etapie.
Sprawa pracownika zwolnionego całkowicie została właśnie rozstrzygnięta nieprawomocnym wyrokiem sądu I instancji.
W dniu 18 marca 2015 r. sąd pracy orzekł, iż wypowiedzenie stosunku pracy nastąpiło z naruszeniem prawa przez pracodawcę. Jednocześnie sąd orzekł w związku z tym o przywróceniu tego pracownika do pracy na Uczelni. W ustnym uzasadnieniu wyroku sąd pracy przedstawił następującą ocenę stanu faktycznego i prawnego sprawy oraz główne motywy rozstrzygnięcia:
a) trudna sytuacja finansowa Uczelni stanowi w ocenie sądu do co zasady okoliczność uzasadniającą zmianę treści stosunku pracy lub jego rozwiązanie jako przyczyna leżąca po stronie pracodawcy;
b) w ocenie sądu pracodawcą pracowników administracyjnych jest rektor Uczelni, a nie np. dziekani czy kierownicy zespołów; stąd też ocena możliwości zaoferowania zagrożonym zwolnieniami pracownikom administracyjnym Uczelni innego zatrudnienia winna mieć miejsce w skali całej Uczelni, a nie tylko danej jednostki – np. wydziału;
c) sąd wskazał, że pracodawca winien był przedstawić w sprawie dowody na:
- ustalenie i podanie do wiadomości z wyprzedzeniem momentu wręczenie wypowiedzeń obiektywnych kryteriów (spójnych z obowiązującym w tym zakresie orzecznictwem sądów pracy: nabyte uprawnienia emerytalne/rentowe, kwalifikacje, ocena pracy, staż pracy, sytuacja osobista) zakwalifikowania pracowników danej grupy (np. obsługi) do zwolnienia w razie planowanej redukcji zatrudnienia;
- przeprowadzenie przez pracodawcę w stosunku do tej grupy pracowników analizy właściwego zastosowania tych kryteriów wraz z jej wynikami (np. w ocenie sądu ustalenie przez pracodawcę sytuacji majątkowej małżonka pracownika i jego firmy za pomocą strony internetowej jest wysoce nieprzekonujące);
- poinformowanie w momencie wręczenia wypowiedzenia danego pracownika zakwalifikowanego za pomocą tych kryteriów do zwolnienia o konkretnej przyczynie lub przyczynach, z powodu których to akurat ten pracownik podlega zwolnieniu;
d) z uwagi na to, że Uczelnia jako pracodawca nie zdołała udowodnić w sposób przekonujący sąd pracy, że przy zwolnieniu tego pracownika powyższa procedura została zastosowana, sąd uznał wypowiedzenie stosunku pracy za dokonane z naruszeniem prawa;
e) w końcowej części uzasadnienia sąd pracy wskazał, że mając do wyboru dwa możliwe rozstrzygnięcia: przywrócenie do pracy lub zasądzenie jedynie odszkodowania, orzekł o przywróceniu do pracy tego pracownika, gdyż z materiału dowodowego w sprawie wynikało, że pracodawca nadal posiada możliwości zatrudnieniowe w granicach zakładanej redukcji z 17 etatów na 10 (z uwagi na dobrowolne odejścia innych pracowników).
Sporządziła:
Karolina Karpus, członek KU NSZZ „S” przy UMK